Bệnh lý Khớp háng và Phẫu thuật thay Khớp tại Bệnh viện nam Thăng long

          Khớp háng là một trong những khớp lớn nhất của cơ thể, gồm có khối cầu và ổ chảo. Ổ chảo được tạo thành bởi ổ cối, là một phần của xương chậu lớn. Khối cầu là chỏm xương đùi, đầu trên của xương đùi (xương ống).

          Các bề mặt xương của khối cầu và ổ chảo được bao phủ bởi sụn khớp, là lớp mô trơn làm đệm lót cho các đầu xương để giúp chúng cử động dễ dàng.

          Bao quanh khớp háng là lớp mô mỏng gọi là màng hoạt dịch. Ở khớp háng khỏe mạnh, lớp màng này tiết ra một lượng dịch nhỏ giúp bôi trơn sụn khớp và giảm thiểu gần như toàn bộ sự ma sát trong cử động khớp háng.

          Các dải mô gọi là dây chằng (bao khớp hông) nối khối cầu vào ổ chảo và tạo sự vững chắc cho khớp.

          Nguyên nhân thường gặp nhất gây khuyết tật và đau khớp háng mãn tính

          Viêm xương khớp: đây là dạng viêm khớp do tuổi tác làm hao mòn, thường xảy ra ở người từ 50 tuổi trở lên và có tiền sử gia đình bị viêm khớp. Phần sụn khớp làm đệm lót cho các xương ở khớp háng bị bào mòn. Khi đó, các xương sẽ ma sát với nhau, gây đau và cứng khớp háng.

          Viêm khớp dạng thấp: đây là bệnh tự miễn trong đó màng hoạt dịch bị viêm và dày lên. Tình trạng viêm mãn tính này có thể làm tổn thương sụn khớp, từ đó gây đau và cứng khớp. Viêm khớp dạng thấp là dạng thường gặp nhất của nhóm rối loạn gọi là “viêm khớp”.

          Viêm khớp sau chấn thương: tình trạng này có thể xảy ra sau khi gãy hoặc tổn thương khớp háng nặng. Sụn khớp có thể bị hư tổn, gây đau và cứng khớp theo thời gian.

          Hoại tử vô mạch: là tình trạng chấn thương khớp háng, như trật khớp hoặc gãy khớp, có thể làm tổn thương hệ mạch nuôi dưỡng khớp, hạn chế việc cung cấp máu đến chỏm xương đùi. Việc thiếu máu có thể làm cho bề mặt xương bị lún xuống, và gây viêm khớp.

          Bệnh khớp háng thời thơ ấu: một số trẻ sơ sinh và trẻ em có các vấn đề về khớp háng. Mặc dù các vấn đề này đã được điều trị thành công trong thời thơ ấu, nhưng vẫn có thể gây viêm khớp về sau. Điều này xảy ra có thể là do khớp háng phát triển không bình thường và các bề mặt khớp bị ảnh hưởng.

          Tại Bệnh viện Nam Thăng Long các bệnh nhân đến khám vì lý do đau khớp háng thường vì các lý do sau:

• Đau khớp háng làm hạn chế các hoạt động thường ngày, như đi bộ hoặc gập người;
• Đau khớp háng vẫn tiếp tục duy trì khi nghỉ ngơi, dù ban ngày hay ban đêm;
• Cứng khớp háng làm hạn chế khả năng di chuyển hoặc nâng nhấc chân;
• Các hỗ trợ từ thuốc kháng viêm, vật lý trị liệu hoặc dụng cụ hỗ trợ đi bộ vẫn không đủ để giảm đau.

          Khi bệnh nhân có các biểu hiện như trên thì phương pháp điều trị là Phẫu thuật thay khớp háng toàn phần (còn gọi là tạo hình khớp háng toàn phần), phần xương và sụn bị tổn thương sẽ được loại bỏ và thay thế bằng các bộ phận cấy ghép.

          Thay khớp háng hoàn toàn không giới hạn về độ tuổi hoặc cân nặng.

          Các đề nghị phẫu thuật sẽ dựa vào mức độ đau và tổn thương khớp của bệnh nhân, chứ không phải là tuổi tác. Phần lớn bệnh nhân thực hiện thay khớp háng toàn phần là từ 50 đến 80 tuổi, sau khi thăm khám bác sĩ phẫu thuật sẽ đánh giá bệnh nhân tùy từng trường hợp.

          Hiện nay có nhiều loại thiết kế và vật liệu khác nhau được dùng trong khớp háng nhân tạo. Tất cả các khớp háng nhân tạo đều có hai thành phần cơ bản: thành phần khối cầu (làm từ vật liệu gốm hoặc kim loại mạnh được đánh bóng kỹ) và thành phần ổ chảo (hình cốc bằng nhựa, gốm hoặc kim loại có độ bền, có thể có vỏ bọc bằng kim loại).

          Các bộ phận cấy ghép được “ép chặt” vào xương để giúp xương phát triển trên các thành phần này hoặc có thể được cố định bằng xi măng. Quyết định cố định các thành phần bằng kỹ thuật ép chặt hoặc xi măng sẽ dựa vào một số yếu tố, như chất lượng và sức mạnh xương. Sự kết hợp giữa chuôi có xi măng và ổ chảo không xi măng cũng có thể được áp dụng.

          Bác sĩ phẫu thuật sẽ lựa chọn loại bộ phận cấy ghép đáp ứng tốt nhất nhu cầu của bệnh nhân.

Một số hình ảnh thay khớp háng tại Bệnh viện Nam Thăng Long

Bs. Giang An - Trưởng khoa Chấn Thương Chỉnh hình